Νέα λειτουργικά τρόφιμα με ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία που περιέχουν βιοενεργά αιθέρια έλαια από Ελληνικά ενδημικά φυτά | ||||||||||||||||||||
Σκοπός του έργου ήταν η παραγωγή νέων λειτουργικών τροφίμων με ευεργετικές ιδιότητες που θα περιέχουν βιοενεργά αιθέρια έλαια από ενδημικά φυτά της Ελλάδας. Συνεπώς, κλάσματα αιθέριων ελαίων απομονώθηκαν από φυτά που ευδοκιμούν στην χώρα μας (Pistacia lentiscus var. chia, Pimpinella anisum, Citrus medica, Mentha spicata, Ocimum basilicum, Lippia citriodora, και Citrus sensu lato) και προσδιορίστηκε η χημική τους σύσταση με αέριο χρωματογραφία/φασματοσκοπία μάζας ( GC/MS) και υγρή χρωματογραφία/φασματοσκοπία μάζας (LC/MS). Στη συνέχεια, προσδιορίστηκε η αντιμικροβιακή, αντιοξειδωτική, αντιπολλαπλασιαστική/αντικαρκινική και αντι-φλεγμονώδης δράση σε συνθήκες in vitro (δηλαδή εργαστηριακά). Με βάση τα αποτελέσματα της in vitro ανάλυσης, σε συνδυασμό με την αξιολόγηση των αναγκών της αγοράς μέσω ειδικών ερωτηματολογίων, επιλέχθηκαν αιθέρια έλαια και δοκιμάστηκαν in vivo (δηλαδή σε ζωντανούς οργανισμούς), για πιθανή βιολογική δράση. Διερευνήθηκε αναλυτικά η επίδραση του μαστιχέλαιου στην εμβρυϊκή ανάπτυξη, στη μορφογένεση και στο πρότυπο γονιδιακής έκφρασης σε ψάρια-ζέβρα (zebrafish), ενώ παράλληλα μελετήθηκε η χημειοπροφυλακτική δράση αιθέριων ελαίων μαστίχας και λουίζας σε συνγονικά μοντέλα καρκίνου μυών, παρέχοντας ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Ακολούθησε η παραγωγή νέων λειτουργικών τροφίμων (παγωτά και φυσικοί χυμοί) με ενσωμάτωση των βιοενεργών αιθέριων ελαίων, με σκοπό να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική τους δράση κατά την παραγωγή, επεξεργασία και συντήρηση. Τέλος, η επίδραση των νέων βιολειτουργικών τροφίμων ελέγχθηκε in vivo σε πειραματικά μοντέλα καρκίνου σε μύες. Επιλεγμένα τρόφιμα έδειξαν χημειοπροφυλακτική αντικαρκινική δράση. Στο έργο συμμετείχαν 2 επιχειρήσεις (1 ΜμΕ), οι οποίες σε αγαστή συνεργασία με τους 3 ερευνητικούς φορείς (2 Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και 1 Ερευνητικό Ινστιτούτο) αξιοποίησαν νέες τεχνολογίες για την δημιουργία καινοτόμων προϊόντων (λειτουργικών τροφίμων), που κατοχυρώθηκαν με υποβολή 2 διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Το έργο παρουσίασε έντονα στοιχεία διεπιστημονικότητας, καθώς το αρχικό ενδιαφέρον των επιχειρήσεων οδήγησε στην εργαστηριακή και κατόπιν στην βιομηχανική έρευνα, η οποία εκπονήθηκε από ερευνητές διαφορετικών αντικειμένων, με τελικό αποτέλεσμα την ανάπτυξη των νέων προϊόντων. Στα πλαίσια του έργου πραγματοποιήθηκε μια σειρά από δραστηριότητες εκμετάλλευσης (κατοχύρωσης) και διάδοσης της παραγόμενης γνώσης, όπως: η υποβολή των 2 διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, η υποβολή 5 δημοσιεύσεων σε επιστημονικά περιοδικά, η συμμετοχή σε 16 διεθνή συνέδρια, η διοργάνωση ημερίδας και η δημιουργία ενεργής σχετικής ιστοσελίδας (http://biofood4health.weebly.com/). Επίσης, σημειώνεται πως δημιουργήθηκαν δύο νέα προϊόντα (product development) με αυξημένη αντίσταση στην μικροβιακή αλλοίωση (συνεπώς αυξημένο χρόνο ζωής) και σύμφωνα με τα in vivo πειραματικά δεδομένα προληπτική αντικαρκινική δράση, των οποίων όμως οι ιδιότητες πρέπει να επιβεβαιωθούν σε βάθος χρόνου με κλινικές μελέτες.
Τέλος, επισημαίνεται ότι κατά την υλοποίηση του έργου δημιουργήθηκαν 13 νέες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων 8 γυναικών.
| ||||||||||||||||||||