Η πράξη αφορά στην ανάπτυξη ερευνητικής εγκατάστασης Επιστήμης & Τεχνολογίας Αττοδευτερολέπτων  (1 αττοδευτερόλεπτο = 0.000000000000000001 δευτερόλεπτα) στο Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας - Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΤΕ-ΙΗΔΛ) στο Ηράκλειο Κρήτης.

Η ερευνητική εγκατάσταση δημιουργήθηκε με την προοπτική να λειτουργήσει σαν Περιφερική Συνεργαζόμενη Εγκατάσταση (ΠΣΕ) της Ευρωπαϊκής Ερευνητικής Εγκατάστασης (ΕΕΕ) Extreme Light Infrastructure (ELI).  Η ELI θα αποτελέσει την πρώτη ΕΕΕ λέιζερ υψηλής ισχύος κορυφής.  Υλοποιείται σε τρεις κεντρικούς πυλώνες με έδρες την Τσεχία (Beam lines facility), Ουγγαρία (Attosecond facility) και Ρουμανία (Photonuclear physics facility), οι οποίες θα πλαισιώνονται από Περιφερειακές Συνεργαζόμενες Εγκαταστάσεις (ΠΣΕ), με σκοπό την ισοσκελισμένη ανάπτυξη του ερευνητικού δυναμικού και την ομοιογενή περιφερειακή ανάπτυξη στην Ευρώπη. 

Η εγκατάσταση εκτός από ΠΣΕ μπορεί να λειτουργεί και σαν Εθνική Ερευνητική Υποδομή η οποία θα παρέχει πρόσβαση σε Έλληνες χρήστες, αρχικά στους έντεκα ακαδημαϊκούς και ερευνητικούς φορείς του Ελληνικού δικτύου ELI-GR, το οποίο δημιουργήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος ΕΣΠΑ «Δημιουργία και Αξιοποίηση της Καινοτομίας υποστηριζόμενης από Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη».

Τον πυρήνα της ΠΣΕ αποτελούν σύστημα laser παλμών μικρής διάρκειας, υψηλής ισχύος, και  παλμικές πηγές ισχυρής, σύμφωνης ακτινοβολίας υπεριώδους κενού και ακτίνων-χ, εκπέμπουσες παλμούς διάρκειας, της τάξεως των 100 αττοδευτερολέπτων.

Η υποδομή θα παρέχει ερευνητική, τεχνολογική και βιομηχανική πρόσβαση. Η ερευνητική πρόσβαση αφορά κυρίως:Μελέτες της κίνησης ηλεκτρονίων και ιόντων σε άτομα, μόρια, μεγαλομόρια και στερεά δείγματα, δομικές μελέτες μορίων και στερεών καθώς και την ανάπτυξη τεχνικών μελέτης βιολογικών δειγμάτων.  Η τεχνολογική και βιομηχανική πρόσβαση βασίζεται στην χρήση του laser και των δευτερογενών πηγών σε διάφορες εφαρμογές όπως κατεργασία υλικών, βελτίωση της ακρίβειας και ευαισθησίας διαγνωστικών τεχνικών, στοιχειακή ανάλυση, ανάπτυξη υπερταχέων διατάξεων, νανοδομές.

Το έργο συνδέει το εργαστήριο που αναπτύχθηκε με μια μεγάλη Ευρωπαϊκή Ερευνητική Υποδομή (ELI), ανοίγει την προοπτική να αποτελέσει περιφερειακή συνεργαζόμενη υποδομή (ΠΣΥ) της ELI, έχει ενταχθεί στον Εθνικό Οδικό Χάρτη Ερευνητικών Υποδομών και μπορεί να αποτελέσει Εθνική Ερευνητική Υποδομή (ΕΕΥ).  Σαν τέτοιο παρέχει ήδη προϊόντα και υπηρεσίες στην ELI, στην οποία σχεδιάζει και κατασκευάζει μία beam-line αττοδευτερολέπτων, επίσης κατασκευάζει επί μέρους εργαστηριακό εξοπλισμό για αυτήν και παρέχει υπηρεσίες μέσω προσωπικού του, που απασχολούνται σαν επιστημονικοί σύμβουλοι της ELI. Λειτουργεί αναβαθμισμένο σύστημα laser το οποίο βασίζεται σε νέες τεχνολογίες ενώ ταυτόχρονα η έρευνα που πραγματοποιεί στην επιστήμη και τεχνολογία αττοδευτερολέπτων παρήγαγε και παράγει θεσμικές καινοτομίες στον τομέα, έναν τομέα νέο, αιχμής και ιδιαίτερα ακόρεστο.

Θα πρέπει να τονιστεί πως το έργο συμβάλει στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη συνεισφέροντας στη διατήρηση και ενίσχυση μη παραδοσιακών αξόνων ανάπτυξης και οικονομίας (παραδοσιακά οι δύο άξονες της Κρήτης είναι αγροτοβιομηχανία και τουρισμός) όπως αυτών της επιστήμης και τεχνολογίας. Το έργο έχει απασχολήσει νέους επιστήμονες σε νέες θέσεις εργασίας ενώ άλλες ποιοτικές θέσεις εργασίας ανοίγονται μέσω των νέων προϊόντων , καθώς και μέσω των προοπτικών που ανοίγονται στην ELI να λειτουργήσει σαν ΠΣΥ και σαν ΕΕΥ. Ταυτόχρονα ενεργοποιείται στην εξεύρεση πόρων για την συνέχειά του με τα παραπάνω αναφερόμενα προϊόντα, υπηρεσίες, την προοπτική της ΕΕΥ, την σχεδιαζόμενη βιομηχανική πρόσβαση έναντι τέλους πρόσβασης καθώς και την συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά χρηματοδοτούμενα έργα, η οποία ενισχύεται με την ύπαρξη του εργαστηρίου που αναπτύχθηκε. Τέλος η ενίσχυση της κοινωνίας της γνώσης είναι δεδομένη εφόσον το εργαστήριο Ε&Τ αττοδευτερολέπτων παράγει διαχρονικά νέα γνώση και εκπαιδεύει φοιτητές και νέους επιστήμονες.

http://www.iesl.forth.gr/research/activity.aspx?id=8